توضیحات
. تشکیل دولت هخامنشی در نیمۀ قرن ششم پیش از میلاد تحولی عمیق در ارکان جهان شناخته شده قدیم پدید آورد این تحول در ابعاد سیاسی، اقتصادی، نظامی و بهویژه ارتباطی جهانی بسیار چشمگیر و قابل تأمل بود، ولی مهمترین مسئله از دیدگاه نخستین بنیانگذار این امپراتوری، تشکیل دولتی نیرومند با مرزهای مطمئن و قابل کنترل، بدون صرف نیروهای نظامی بیش از حد و یا هزینههای خارج از اندازه بود. لذا برای اولین بار در تاریخ توجه به استراتژی و مرزهای تضمین شدۀ طبیعی برای جلوگیری از هجوم اقوام وحشی، جلوگیری از تخریبهای وسیع و کشت و کشتارهای بیرحمانه، بهوسیله کورش پدید آمد و تقریباً تا پایان دولت هخامنشی – بهاستثنای مرزهای متزلزل دریای اژه – از استواری و قدرت دفاعی و استراتژیک برخوردار شد. دوران کوتاه حکومت کوروش 550- 529 ق م ، پیش از آنکه صرف کشورگشایی و جنگهای بیحاصل گردد مصروف ایجاد مرزهای طبیعی و استراتژیک برای ایجاد یک امپراتوری وسیع آسیایی مبتنی بر عدالت – براساس معیارهای جهان قدیم – گردید و نخستین بنیانگذار نخستین امپراتوری در جهان سرانجام جان خویش را بر سر این کار نهاد، اما تا چه حد موفق به ایجاد چنین مرزهایی گردید؟ مقاله سعی در بازگشودن این مسئله دارد. حق تکثیر: فصلنامه جامعهشناسی کاربردی، زمستان 1374، شماره 7