نگاهی به بازار مواد مخدر در ایران

این مقاله به بررسی بازار مواد مخدر در ایران می پردازد و بازار مواد مخدر در تهران را از جهت میزان مصرف، نوع مواد مصرفی و قیمت، مورد بررسی قرار داده است . به منظور بررسی ب ازار مواد مخدر در ایران ،قیمت تریاک در افغانستان و مسیرهایی که این مواد طی می کنند تا وارد ایران شده و پس از ورود بخشی از آن به داخل کشور، بقیه برای صدور به اروپا و امریکا ارسال شوند، مورد بررسی قرار گرفته است . با توجه به اینکه ورود مواد مخدر به ایران از د و استان مرزی خراسان و سیستان و بلوچستان صورت می گیرد و از آنجاکه شرایط این دو منطقه برای قاچاقچیان متفاوت است، لذا قیمت مواد وارداتی و نوع مواد در هر یک از این مناطق تفاوت دارد . در این بررسی تغییرات قیمت مواد مخدر در مبادی ورودی (تحت تاثیر شرایط افغانستان ) و همچنین نوسانات قیمت در داخل کشور و عوامل مؤثر در ایجاد این تغییرات، مورد توجه قرار گرفته است . در مطالعه حاضر، عوامل مؤثر بر قیمت و ارزش افزوده نیز مورد بررسی قرار گرفته است؛ بر این مبنا، معادله رگرسیونی ارائه شده است که با تکیه بر آمار دستگیرشدگان، بر آوردی از تعداد افراد فعال در عرصه توزیع مواد در سطح کشور ارائه می دهد. همچنین، در این بررسی، عملکرد دستگاه های فعال در امر مبارزه با مواد مخدر نیز مورد بررسی قرارگرفته است و برآوردی از مجموع هزینه هایی که این دستگاه ها در امر مبارزه، درمان و پیشگیری می پردازند، فراهم آمده است. در نتیجه مشخص می شود متوسط هزینه ای که بابت هر کیلو گرم از کشفیات پرداخته شده با متوسط قیمت تریاک (در سال مورد بررسی) یکسان بوده است . الگوی توزیع مواد مخدر در تهران یکی دیگر از مسائل مورد بررسی است که پس از مقایسه ای تطبیقی در خصوص قیمت مواد مخدر با برخی از کالاهای مصرفی خانوارها برآورد شده است . این بر آورد نشان می دهد که در سال مورد بررسی، مقدار مواد مخدر مصرفی توسط هر معتاد معادل چه مقدار مواد غذایی بوده است . در پایان، عملکرد مراکز بازپروری و وضعیت معتادان از حیث جنسیت، تحصیلات، د رآمد، اشتغال، سن، وضعیت تاهل و مسکن در سطح کشور و تهران نیز مورد بررسی قرار گرفته است.