پایش رسوب رودخانه با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی، حوزه آبخیز کرج) River sediment monitoring using remote sensing and GIS (case study Karaj watershed)

چاپ شده در مجله آرشیو بین المللی فتوگرامتری، سنجش از دور و علوم اطلاعات جغرافیایی
رشته های مرتبط مهندسی عمران، سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نقشه برداری و سنجش از راه دور
 ۱٫ موارد عمومی ۱-۱ فرسایش خاک فرسایش، فرایندی است که در آن ذرات خاک از بستر جدا شده و با استفاده از یک عامل انتقال به مکان دیکری وارد می شوند. در صورتی که جدایش ذرات از بستر صورت گیرد و به درون آب انتقال یابد به آن فرسایش می گویند. نوع دیگر فرسایش، فرسایش بادی و یخچالی است. هر چه حوزه بزرگ تر باشد میزان فرسایش ناخالص و انتقال رسوب بیشتر خواهد بود عوامل موثر بر انتقال رسوب به یک نقطه: ۱- توپوگرافی حوزه ۲- ویژگی های باران و سیلاب ۳- ویژگی های فیزیوگرافیکی حوزه ۴- خاک و حوزه آبخیز مقدار رسوب حمل شده توسط رودخانه ها و وارده به مخازن و سد ها را می توان به دو نوع تقسیم کرد. ۱- رسوب معلق در آب و در بستر رودخانه. به این رسوب بار معلق می گویند. ۲- رسوبات در بستر رودخانه که در آن جریان به جلو حرکت می کند موسوم به رسوب بار کف است بار کل روخانه ترکیبی از بار کف و بار بستر است ۱-۲ روش های براورد رسوب در صورتی که داده ها در حوزه و جریان رسوب و سطوح بارش سالانه برای محاسبه حجم کل رسوب سالانه حوزه کافی باشند، امکان استفاده از روش های آماری سنتی وجود دارد. با این حال نبود داده ها در بسیاری از کشور ها موجب شده است تا از روش های آزمایی برای تعیین شدت فرسایش خاک و بار رسوب استفاده شود. یکی از روش های تعین فرسایش و رسوب د بخش های مختلف دنیا و ازجمله ایران روشPSIAC( کمیته آین آژانسی جنوب غرب اقیانوس ارام). ۱-۳ اهداف تحقیق به منظور شناسایی روش های سنجش از دور و کاربرد آن ها در محاسبه رسوب در رودخانه و ارزیابی نتایج برای تعیین مقدار رسوب توسط رودخانه برای ایستگاه های هیدرومتریک، اطلاعات زیادی لازم است. این اطلاعات از روش GIS با استفاده از تصاویر ماهواره ای و رسوب رودخانه بدست می اید. سنجش از دور ابزاری مفید برای پایش رسوب معلق در آب های سطحی به دلایل مختلف است از جمله ماهیت چند طیفی که مساحت زیادی را شامل می شود. با استفاده از روش های سنجش از دور امکان مطالعه فرسایش و حوزه های رسوب گذ اری در مقایسه با روش های سنتی و صحت بالا نیاز است. در این مطالعه، با استفاده از روش سنجش از دور و پردازش تصاویر محاوره ای و تفسیر آن ها، اطلاعات مربوطه به دست امد ۲-پیش زمینه تحقیق ووس و همکاران در ۲۹۹۷ به بررسی اشفتگی و رسوبات معلق در حوزه هامبر با استفاده از تصاویر ماهواره ای پرداختند اندکارا در ۲۰۰۷، با استفاده از سنجش از دور به شناسایی مناطق مستعد رسوب گذاری در حوزه رود دانوب پرداخت اقای ویفینک جائو در ۲۰۰۸ با مدل جهانی فرسایش خاک و CHAOBAHIL به بررسی منابع آب اشامیدنی در حوزه رودخانه میان در پکن پرداخت ۳۰ منطقه مورد مطالعه ۳-۱ سد امیر کبیر دارای مختصات ۵۱ درجه و ۵ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۷ دقیقه است. سیلاب سلانه حدود ۱۲۴۲۵ مترمکعب در ثانیه است./