ارزیابی ژرم پلاسم متنوع سویا برای مقاومت به پوسیدگی بذر فوموپسیس Evaluation of Diverse Soybean Germplasm for Resistance to Phomopsis Seed Decay

چاپ شده در مجله بیماری های گیاهی – Plant Disease
رشته های مرتبط کشاورزی،  علوم و تکنولوژی بذر، بیماری شناسی گیاهی و علوم باغبانی
پوسیدگی بذر فومپوسیزی(PSD) در سویا، یک بیماری مهم می باشد که موجب کاهش کیفیت و عملکرد بازار در بسیاری از کشور های پرورش دهنده سویا بوده و در منطقه جنوب میانه امریکا غالب است(۱۷-۳۳). این بیماری بذری ناشی از Phomopsis longicolla می باشد که یک پاتوژن قارچی در بذر سویا است. اگرچه سایر پاتوژن های قارچی در مجموعه diaporthe- Phomopsis با PSD ارتباط دارند.، با این حال نرخ الودگی بذری نسبت به Phomopsis longicolla بسیار پایین تر بود. این پاتوژن ها عمدتا منجر به بیماری های ساقه و غلاف سویا می شوند نظیر شانکر ساقه می شوند که توسط diaporthe phseolurum ایجاد می شود. کاهش عملکرد سویا توسط PSD در ده کشور بر تور تولید کننده سویا تقریبا ۰٫۱۹ میلیون تن در ۱۹۹۴بوده است. میزان کاهش عملکرد ناشی از PSD در امریکا برابر با ۰٫۳۸ تا ۰٫۴۳ MMT از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۷ می باشد. به دلیل محیط های مرطوب و داغ در جنوب ایالات متحده، در سال ۲۰۰۹، کاهش عملکرد سویا ناشی از PSD در ۱۶ ایالات جنوبی بیش از ۰٫۳۳ MMT بوده است(۱۶). همان طور که در دو مطالعه کزارش شده است، Phomopsis longicolla از گیاهان سویای بیمار در طی یک دوره سه ساله در کانادا و می سی سی پی ایزوله شد. Phomopsis longicollaقادر به الوده سازی بافت های سویا در هر مرحله از رشد سویا می باشد با این حال، بذر ها به PSD پس از رسیدن به مرحله رشد R7 (در ابتدای بلوغ، یک غلاف در ساقه اصلی به رنگ غلاف بالغ می رسد) یا بلوغ فیزیولوژیکی (۱۵-۴۳) بسیار حساس هستند. بذر های سویای آلوده به Phomopsis longicolla پوشش های بذری ترک خورده ای را نشان میدهند که ظاهر بذرآن ها مانند گچ ترک خورده است و یا این که دارای بذر های بدون رنگ و در برخی موارد هیچ علایمی نشان داده نمی شود(۸-۲۸-۳۳). هم چنین PSD به شدت برجوانه زنی بذر تاثیر می گذارد و موجب کاهش استقرار پایه و قوه نامیه بذر می شود(۷-۲۳-۳۳). کیفیت بذر ضعیف ناشی از PSD می تواند ناشی از کاهش قوه نامیه بذرو محتوی روغن، کاهش ترکیب بذر و افایش فراوانی دانه های کپک زده باشد(۱۰). PSD و رشد Phomopsis longicolla تحت محیط مرطوب و گرم به خصوص در طی ریزش غلاف تا برداشت، ازایش می یابد. این موجب شده است تا PSD به یک بیماری بسیار مهم در جنوب تبدیل شود که در آن کشت اولیه ارقام زود رس موجب افزایش عملکرد و کاهش و یا حذف نیاز به آبیاری شده است. این عمل که موسوم به سیستم تولید زود هنگام سویا می باشد، منجر به رسیدن سویا در اگوست شده و می تواند موجب کاهش جوانه زنی بذر و سطوح بالای PSD شود(۹-۲۶). مدیریت PSD شامل استفاده از عملیات بذری مختلف می باشد. برای مثال، تناوب زارعی یا تناوب کشت به گیاهان غیرمیزبان و شخم سنتی موجب کاهش تلقیح و انتشار هاگ توسط Phomopsis longicolla می شود. با این حال، این عملیات موجب کاهش بیماری نمی شوند. برداشت بذر در زمان رسیدن موجب کاهش PSDمی شود با این حال برداشت به دلیل هوای مرطوب، به تاخیر نمی افتد. استفاده از قارچ کش ها به عنوان یک شیوه و گزینه ای برای کاهش PSD و ارتفاع ساقه و غلاف گزارش شده است با این حال، آن ها همیشه موثر نمی باشند(۱۴-۳۷، ۳۹، ۴۱). کراس و همکاران(۵) گزارش کرده اند که Phomopsis longicolla اثر معنی داری بر روی درصد بذر برداشت شده پس از استعمال ازوکسی استروبین در مراحل رشد R3 یا R6 در سویا وجود ندارد. کشت ارقام سویای مقاوم به PSD به صرفه ترین و سازگار با محیط زیست ترین شیوه برای مدیریت PSD است( ۱۲-۱۹-۲۹-۳۰) با این حال تعداد کمی از ارقام مقاوم امروزه قابل دسترس هستند. مرکز ژرم پلاسم سویای وزارت کشاورزی آمریکا، در دانشگاه ایلینوی بیش از ۱۷۲۰۰ گونه را از ۹۲کشور وارد کرده است. چون ژرم پلاسم مجموعه ای از تنوع ژنتیکی طبیعی است، فرضیه ما این است که اکسشن های سویا با مقاومت به PSD در این مرکز را می توان شناسایی کرد. ارزیابی ژرم پلاسم سویا برای مقاومت به PSD، اولین مرحله اصلاح ارقام با عملکرد بالا با مقاومت به PSD است. هدف این مطالعه ارزیابی واکنش مجموعه متنوعی از اکسشن های سویابا منشا جغرافیایی متفاوت و گروه های سنی III-IV-V و شناسایی منابع جدید مقاومت به PSD از طریق ازمایشات غربال میدانی چند ساله در جنوب امریکا می باشد.